Citroengras, wat is dat?

Citroengras: tijdens zwoele zomernachten kun je er niet omheen. Muggen staan klaar om via het kleinste kiertje binnen te dringen, en een beetje etherische citroengrasolie is het geheime wapen om ze voorgoed te weren.

Citroengras ruikt heerlijk: het is niet alleen een effectief middel om deze kleine plaaggeesten af te schrikken, maar ook een onmisbaar ingrediënt wanneer u zich waagt aan de Thaise keuken of Vietnamese keuken ! 

Wat is citroengras? 

Het zal u niet verbazen: citroengras is een kruid met een fris, citroenachtig aroma dat uit de stengel van de citroengrasplant wordt gewonnen.

In veel delen van de wereld wordt het gebruikt in zowel de keuken als de traditionele geneeskunde. De plant gedijt vooral in warme, vochtige streken en is geliefd in landen met een tropisch klimaat, zoals in Zuidoost-Azië.

Het is typisch voor de Thaise keuken, maar ook wijdverspreid in de Indonesische keuken, de Sri Lankaanse en Indiase keuken. Bent u op zoek naar dat frisse maar toch pittige accent dat uw gerecht mist? Dan is citroengras precies wat u nodig hebt!

In de keuken kunt u citroengras zowel vers als gedroogd gebruiken. Vers heeft de voorkeur, omdat het een levendige, complexe smaak toevoegt, bijvoorbeeld in roerbakgerechten!

Toch heeft gedroogd citroengras zijn eigen charme als u van houtachtige tonen houdt. Voeg het toe aan langzaam gegaarde gerechten, zodat het kan rehydrateren en zijn aroma kan afgeven, zoals in soepen en bouillons ! 

Oorsprong van citroengras

De exacte oorsprong van citroengras is niet helemaal duidelijk, maar men vermoedt dat het uit tropisch Azië komt, vooral uit Thailand, Cambodja en Vietnam.

In Zuidoost-Azië wordt citroengras al eeuwenlang gebruikt in zowel de keuken als de traditionele geneeskunde vanwege zijn aromatische en medicinale kwaliteiten. Tegenwoordig wordt het ook op grote schaal geteeld in Afrika, Centraal-Amerika en Zuid-Amerika, waar het klimaat gunstig is.

In de loop der tijd verspreidde zijn populariteit zich naar de rest van de wereld en inmiddels is het in talloze keukens terug te vinden, ook in Europa! 

De smaak van citroengras

Citroengras heeft een zachte citrussmaak met een subtiele hint van gember en limoen, die het die exotische toets geeft die we zo waarderen in Thaise gerechten.

Verfrissend en kruidig, citroengras voegt pit toe en tilt talloze bereidingen naar een hoger niveau, van noedelgerechten tot vis. U kunt het combineren met zowel rauwe als gekookte ingrediënten. Laat het wel ongeveer 10 minuten trekken om het volle aroma vrij te laten komen. 

Het verschil tussen citroengras en citroen

Hoewel ze beide een citroenachtig aroma hebben, zijn citroengras en citroen twee heel verschillende planten met uiteenlopende smaken.

Citroen is een citrusvrucht met een ruwe schil en een sappige, zure kern, terwijl citroengras een aromatisch kruid is met dunne stengels en lange bladeren.

Citroengras geeft een milde, licht citrusachtige smaak en geur. Citroen wordt daarentegen vooral gebruikt om gerechten zuurder te maken, bijvoorbeeld in vleesmarinades. U kunt zelfs wat toevoegen aan sauzen zoals kecap manis of Thaise vinaigrettes om ze extra pit te geven.

Citroengras daarentegen wordt vooral gebruikt om gerechten te parfumeren, zoals soepen, curry’s en andere Aziatische vleesgerechten. 

De voordelen van citroengras

Citroengras staat bekend om zijn gunstige effecten op de gezondheid dankzij zijn medicinale eigenschappen.

Zo is het een uitstekende antioxidant. Daarnaast heeft het ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen helpen bij het verlichten van gewrichts- en spierpijn.

En dat is nog niet alles: citroengras bevordert ook de spijsvertering door maagklachten en misselijkheid te verlichten en kan dankzij zijn kalmerende werking de slaapkwaliteit verbeteren.

Naast deze medicinale voordelen heeft citroengras ook cosmetische troeven. Het wordt veel gebruikt om zijn verfrissende, rustgevende geur, maar ook vanwege zijn antiseptische en hydraterende eigenschappen. 

Hoe gebruik je citroengras?

In de Aziatische keuken wordt citroengras vaak ingezet om gerechten een frisse, kruidige citrustoets te geven en het kan echt het verschil maken als u het juist bereidt. Er zijn talloze toepassingen, van infusies tot curry’s. 

Verwijder eerst de vezelige buitenlaag en snijd het zachte binnenste in dunne plakjes of kleine blokjes. Gebruikt u gedroogd citroengras? Maal het dan tot poeder; dat maakt het later makkelijker om te verwerken.

Voor infusies – of dat nu in soepen zoals bo kho, bouillons of dranken is – voegt u simpelweg de plakjes of het poeder toe aan kokend water en laat u het 10 tot 15 minuten trekken.

Voor een marinade voor vlees of vis mengt u het fijngehakte citroengras met de overige ingrediënten, zoals knoflook, gember, citroensap en olijfolie. Laat het vlees of de vis minimaal 30 minuten marineren voordat u het bakt.

Citroengras gaat ook uitstekend samen met varkensvlees en kip – mijn kip met citroengras is een van de populairste recepten op de site – maar het past net zo goed in salades, rijst en noedels. Voor curry’s (zoals de Thaise tom kha), sauzen en stoofschotels fruit u het citroengras enkele minuten in hete olie alvorens de andere ingrediënten toe te voegen.

Wees wel voorzichtig met de hoeveelheid, want de krachtige smaak kan andere ingrediënten snel overheersen. Overdaad schaadt!

Hoe vervang je citroengras? 

Heeft u geen citroengras in huis? Dan kunnen een paar bekende vervangers uitkomst bieden. Gember kan in veel gerechten dienen als alternatief; de smaak is vergelijkbaar, maar iets pittiger en uitgesprokener.

Een andere optie is limoenrasp. Die is weliswaar milder en uitgesproken citrusachtig, maar geeft toch dat frisse accent dat we ook bij citroengras waarderen.

Werkt dat ook niet? Kappertjes, zout en uitgesproken van smaak, kunnen in sommige sauzen en marinades uitkomst bieden.

U kunt ook andere sterk geurende aromaten proberen, zoals tijm, lavendel, rozemarijn of basilicum. Hun aroma is weliswaar heel anders, maar ze brengen wel de gewenste frisheid.

Houd er rekening mee dat al deze vervangers anders smaken dan citroengras; gebruik ze daarom met mate en proef tussendoor om te voorkomen dat uw gerecht te sterk wordt. 

Waar vind je citroengras? 

Veel supermarkten – en steeds meer – evenals Aziatische winkels hebben citroengras in het assortiment. Ook natuur- en biowinkels bieden het vaak aan.

Citroengras is verkrijgbaar in diverse vormen: vers, gedroogd, als poeder of per stengel. Kunt u het niet vinden? Bestel het dan online bij leveranciers die gespecialiseerd zijn in Aziatische ingrediënten. 

Hoe bewaar je citroengras? 

Hoe u citroengras het best bewaart, hangt af van de vorm. Vers citroengras blijft in een luchtdichte zak ongeveer 1 tot 2 weken goed in de koelkast.

U kunt het ook invriezen: wikkel de stukken in aluminiumfolie, doe ze in een luchtdichte zak en leg ze in de vriezer; zo blijft het ongeveer 6 maanden houdbaar.

Heeft u gedroogd citroengras of poeder, bewaar het dan 6 tot 12 maanden in een luchtdichte pot op een koele, droge en donkere plaats.