Een heerlijk zongzi-recept om het Chinese Drakenbootfestival op traditionele wijze te vieren.
Wat is zongzi?
Zongzi (咸肉粽) bestaat in de basis uit kleefrijst die gevuld is en in bamboebladeren wordt gewikkeld. Er zijn talloze varianten: sommige zoet, andere hartig, en er worden verschillende soorten bladeren gebruikt.
De vullingen zijn vrijwel eindeloos, van zeevruchten tot gemarineerd vlees en peulvruchten.
Ik maakte eerst kennis met een hartige Kantonese versie met mungbonen, gedroogde zeevruchten en gemarineerd buikspek. Tijdens het garen smelt het vet van het buikspek in de rijst, waardoor die heerlijk hartig en smeuïg wordt. Dit gerecht wordt vaak voor het Drakenbootfestival gemaakt, maar het smaakt het hele jaar door geweldig (al vergt de bereiding wat tijd).

Zongzi en het Chinese Drakenbootfestival
Tijdens het Drakenbootfestival eten Chinezen zongzi ter ere van Qu Yuan, een beroemde Chinese dichter die 2300 jaar geleden in de staat Chu leefde.
Volgens de legende werd Qu Yuan, een ambtenaar die gerespecteerd werd om zijn wijze raad, door de koning verbannen vanwege de jaloezie en laster van bepaalde hovelingen.
Verbannen naar een afgelegen streek moest Qu Yuan machteloos toezien hoe zijn land ten val kwam en wierp hij zich, wanhopig omdat hij niet langer kon dienen, in de Miluo-rivier. Om zijn lichaam tegen de vissen te beschermen, gooiden de dorpsbewoners kleefrijst in de rivier.
Volgens een andere overlevering verscheen Qu Yuan in de droom van een visser en onthulde hij dat een draak in de rivier de rijst opat in plaats van de vissen. Hij raadde aan om alsembladeren en vijfkleurige koorden aan de zongzi toe te voegen om de draak af te schrikken en zijn lichaam te beschermen. Sindsdien vieren Chinezen op de vijfde dag van de vijfde maanmaand het Drakenbootfestival door zongzi te eten en deel te nemen aan drakenbootraces.
Zongzi is uitgegroeid tot een symbool van eerbetoon aan Qu Yuan en zijn waarden van patriottisme, altruïsme en rechtvaardigheid. Dit festival onderhoudt ook de traditie van rouwrituelen en kinderlijke piëteit, en weerspiegelt tegelijk het erfgoed van de drakenverering die diep geworteld is in de Chinese cultuur.
De belangrijkste ingrediënten voor zongzi
Varkensvlees: Gebruik bij voorkeur mooi vet buikspek. Het vet smelt namelijk heerlijk tijdens het garen en trekt in de rijst.
Kleefrijst: Let op: hiermee bedoelen we niet de kleefrijst die je traditioneel gebruikt in de Vietnamese keuken, Chinese keuken of Thaise keuken. Je hebt zogenoemde kortkorrelige kleefrijst nodig. Die bevat meer amylopectine, waardoor de zongzi beter samenhang hebben. Dit is het type kleefrijst dat meestal in desserts wordt gebruikt. Dit is niet hetzelfde als de jasmijnrijst voor congee.
Dit is het pak dat ik in een Aziatische supermarkt vond:

En hieronder een vergelijking met de “gewone” kleefrijst of met langkorrelige rijst, zodat je het verschil kunt zien en het zelf kunt vinden mocht het bovenstaande pak onvindbaar zijn:

Bamboebladeren: Als je het geluk hebt verse te vinden (let op: niet alle soorten zijn eetbaar), ga daar vooral voor! Anders vind je gedroogde bladeren gemakkelijk in Aziatische supermarkten. Laat ze dan gewoon de avond ervoor in water weken. In het uiterste geval kun je bakpapier gebruiken.
Mungbonen: Ook gebruikt in dal en in tal van Aziatische desserts (bijvoorbeeld op basis van een mungbonenpasta).
Rode gefermenteerde tofu-saus (南乳): Deze intens smaakvolle blokjes kunnen ook dienen als heerlijke toppings voor rijst en andere gerechten. Hier hebben we alleen het vocht nodig. Ter illustratie: zo ziet de verpakking eruit:

Gedroogde garnalen: Die vind je gemakkelijk in de Aziatische supermarkt.
Shaoxing-wijn: Klassieke rijstwijn uit de Chinese keuken; je kunt die vervangen door droge sherry.
Lichte sojasaus: Dit is de gewone zoute sojasaus die je overal vindt.
Chinese vijfkruiden: Tegenwoordig vind je die makkelijk in de gewone supermarkt, maar zo nodig heb ik mijn recept voor Chinese vijfkruidenpoeder.
Sesamolie: In dit recept kun je die vervangen door arachideolie.

Uitrusting
- Ficelle de boulanger pour attacher les zongzi
Ingrediënten
- 24 bladeren bamboebladeren vers of gedroogd; eventueel bakpapier
Rijst
- 200 g kleefrijst kortkorrelig
- 0.5 eetlepel zout
- 20 g sesamolie
Bonen
- 100 g mungbonen
- 1 theelepel zout
Vlees
- 80 g buikspek 五花肉, fijn gesneden
- 1.5 theelepels suiker
- 1 theelepel vijfkruidenpoeder
- 1 theelepel Shaoxing-wijn
- 2 theelepels lichte sojasaus
- 1.5 eetlepels vocht van gefermenteerde rode tofu
Paddenstoelen
- 12 g shiitakes gedroogd
- 0.25 theelepel suiker
- 1 theelepel lichte sojasaus
- 1 theelepel sesamolie
- 10 g gedroogde garnalen
Voor het serveren
- 1 eetlepel zwarte rijstazijn
- 1 eetlepel lichte sojasaus
Instructies
De dag ervoor
- Spoel de kleefrijst en de mungbonen grondig en week ze (apart) 5-8 uur of een hele nacht.200 g kleefrijst, 100 g mungbonen
- Spoel en week de paddenstoelen en de garnalen in koud water gedurende de nacht. Leg er iets zwaars op zodat de hele paddenstoelen onder blijven (ze drijven).12 g shiitakes, 10 g gedroogde garnalen
- Snijd het buikspek in dunne plakken en marineer met de suiker, het vijfkruidenpoeder, de Shaoxing-wijn, de lichte sojasaus en het vocht van gefermenteerde rode tofu. Laat een nacht in de koelkast marineren.80 g buikspek, 1.5 theelepels suiker, 1 theelepel vijfkruidenpoeder, 1 theelepel Shaoxing-wijn, 2 theelepels lichte sojasaus, 1.5 eetlepels vocht van gefermenteerde rode tofu
- Gebruik je gedroogde bamboebladeren? Week ze dan een nacht in koud water. Net als bij de paddenstoelen: zorg dat alles volledig onder staat.24 bladeren bamboebladeren
De dag zelf
- Laat de rijst en de mungbonen 30 minuten uitlekken.
- Meng de rijst met het zout en de olie; meng de mungbonen met het zout.0.5 eetlepel zout, 20 g sesamolie, 1 theelepel zout
- Laat de paddenstoelen uitlekken.
- Verwijder de steeltjes, snijd de hoeden in stukjes en marineer 10 minuten met het zout, de suiker, de lichte sojasaus en de sesamolie.0.25 theelepel suiker, 1 theelepel lichte sojasaus, 1 theelepel sesamolie
- Laat de garnalen uitlekken en hak ze fijn.
- Dep de bamboebladeren droog en snijd de scherpe uiteinden af.
Zongzi samenstellen
- Leg twee bamboebladeren op elkaar met de gladde kant omhoog en laat ze ongeveer 2,5 cm overlappen.
- Vorm een kegel van de bladeren.
- Voeg binnenin de kegel een extra blad toe, tussen de twee bladeren, met de gladde kant omhoog.
- Vul in deze volgorde: 1 eetlepel kleefrijst, 1/2 eetlepel mungbonen, 2-3 plakjes buikspek, een snufje paddenstoelen, een snufje gedroogde garnalen, 1/2 eetlepel mungbonen en 1 eetlepel kleefrijst. Druk elke laag licht aan.
- Vouw de bladeren dicht en trek stevig aan tot een compact pakketje.
- Bind vast met touw. Binnenkort maak ik een video om het vouwen te laten zien, maar intussen vind je makkelijk tutorials op YouTube.
- Breng het water aan de kook, voeg de zongzi toe en zet het vuur laag. Dek af en laat 4-5 uur zachtjes koken.
- Haal de zongzi eruit en laat op kamertemperatuur afkoelen. De rijst zal na enige tijd opstijven. De zongzi zijn de volgende dag nog lekkerder.
- Verwarm de zongzi voor het serveren: stoom 5-10 minuten of bevochtig ze en verwarm 1 minuut in de magnetron.
- Ik serveer ze graag met lichte sojasaus en zwarte rijstazijn.1 eetlepel zwarte rijstazijn, 1 eetlepel lichte sojasaus
Notities
Nutrition
Culinaire bronnen
Ik baseerde me op het recept van “Chinese Cooking Demystified” en paste de marinadehoeveelheden aan voor net wat meer pit.