Wat is ramen?
Ramen is een gerecht uit de traditionele Japanse keuken en bestaat hoofdzakelijk uit tarwenoedels, bouillon, de saus tare, groenten en vlees.
Met zijn ruime keuze aan toppings is ramen een kameleongerecht met honderden varianten. Van dun en gekruld tot dik en stevig, met rund, varken of vis, en natuurlijk groenten en smaakmakers: zo stel je moeiteloos een kom samen helemaal naar je smaak.
Vaak worden ramen belegd met Japanse gemarineerde eieren, kamaboko zoals narutomaki, fijngesneden lente-ui, bamboescheuten, gedroogd zeewier, maïs… Genoeg inspiratie dus! Eet bij voorkeur op Japanse wijze, met eetstokjes en een lepel.

Soorten ramen
Er zijn 9 grote categorieën ramen:
- Shoyu-ramen worden geserveerd in een bouillon op basis van kip en sojasaus.
- Shio-ramen hebben eveneens een kippenbouillon, maar dan zouter. Dit is waarschijnlijk de lichtste bouillon.
- Miso-ramen: hierbij zijn de noedels vaak dikker en steviger, en ze trekken in een rijkere misobouillon.
- Tonkotsu-ramen: gemaakt met een rijke bouillon, getrokken van langdurig gesudderde varkensbotten.
- Tantanmen-ramen: tantanmen stamt af van de Sichuanese dan dan mian. De oranje-roodachtige kleur verraadt meteen dat het om pittige ramen gaat. Opvallend zijn ook het gebruik van sesamolie en het bergje gehakt bovenop.
- Tsukemen-ramen: Tsukemen (dipnoedels) is ramen waarbij de noedels en de soep apart worden geserveerd. Dip de noedels in de dikke soep en eet dan. Tsukemen-noedels zijn vaak elastisch en worden koud of warm geserveerd, afhankelijk van het restaurant. Er zijn verschillende bouillons; de meeste zijn dik, sausachtig en zeer smaakvol.
- Curry-ramen: in wezen gewoon ramennoedels met een currysaus. De noedels zijn vaak dikker dan bij andere soorten ramen. De gebruikte curry varieert van zoet tot pittig, waarbij de zoete variant in Japan het meest voorkomt.
- Maze soba: Maze soba (gemengd) dankt zijn naam aan het feit dat je de toppings vóór het eten door de noedels mengt. In tegenstelling tot de meeste soorten ramen wordt maze soba droog geserveerd. In sommige restaurants kan maze soba ook abura soba (油 そ ば) of abura ramen (油 ラ ー メ ン) worden genoemd. “Abura” betekent olie en verwijst naar de aromatische olie die in de bereiding wordt gebruikt.
- Koude ramen: Een typisch zomergerecht, koude ramen worden gewoonlijk hiyashi chuka (冷やし中華) genoemd. Ze worden koud geserveerd, met of zonder bouillon, en vergezeld van citrusvruchten zoals limoen, citroen of yuzu voor een verfrissende smaak. Koude ramen eten doet je de drukkende Japanse zomerhitte vergeten.

Soorten ramenbouillon
We onderscheiden grofweg twee soorten:
De zogenaamde Chintan (清湯、チンタン) bouillon : Chintan betekent ‘heldere soep’, en de term is afgeleid van de Chinese taal. Chintan verwijst naar soorten ramen met een heldere bouillonbasis, die doorgaans lichter en zachter van smaak zijn. Ramen die als chintan worden geclassificeerd zijn shoyu-ramen en shio-ramen.
De zogenaamde Paitan (白湯、パイタン) : Paitan, een term die eveneens uit het Chinees afkomstig is, betekent “witte soep”. Paitan verwijst naar soorten ramen met een troebele, melkachtige en ondoorzichtige bouillon – ze hoeven niet per se wit van kleur te zijn. De soep van tonkotsu-ramen is een voorbeeld van paitan.
Herkomst van ramen
Hoewel ramen vandaag een icoon van de Japanse keuken is, is dat niet altijd zo geweest. Oorspronkelijk was het een Chinees gerecht.
Vanaf 1635 sloot Japan zijn grenzen en weigerde het buitenlandse invloeden, behalve in Nagasaki. Daardoor konden buitenlanders in beperkte mate hun cultuur met Japan delen. Zo brachten de Chinezen er hun soepen en noedels (toen champon genoemd, een noedelsoep uit Nagasaki).
Ramen is in feite ontstaan uit de samensmelting van deze Chinese specialiteit met de Japanse keuken.
De culinaire rijkdom van Japan blijft verrassen: elke regio heeft zijn eigen ramengerecht, afgestemd op het lokale klimaat en de omgeving. Tegenwoordig verovert ramen steeds meer landen. Het is dan ook niet ongewoon om meerdere kleine zaakjes bij jou in de buurt te vinden waar je een kom kunt proeven.
Ramennoedels versus udonnoedels
Ramennoedels en udonnoedels smaken vergelijkbaar. Het verschil: udonnoedels zijn 3 tot 4,5 millimeter breed, tegenover ongeveer 1,5 millimeter voor ramennoedels.

Noedels worden in principe gemaakt met tarwebloem, zout, water en kansui (een alkalisch mineraal), wat ze hun elasticiteit en kenmerkende gele kleur geeft. Udonnoedels bevatten daarentegen geen kansui. Daardoor zijn ze wit en stevig, niet geel en gekruld. Deze noedels worden traditioneel geserveerd met een lichtere bouillon.
Hoe kook je noedels voor ramen?
Ramen wordt vaak gezien als een instantgerecht: handig en eenvoudig te bereiden. Het is inderdaad niet alleen een zeer flexibel gerecht, maar ook snel klaar te maken. Op de markt vind je een breed scala aan instantnoedels, bijna kant-en-klaar.

Giet simpelweg water in de pan, volg de meegeleverde kookinstructies en je gerecht is zó klaar. Daarnaast kun je in Japanse speciaalzaken vaak ook verse noedels vinden.
Wil je de noedels zelf maken? Op tal van sites vind je handige tips om je op weg te helpen. Verse noedels koken meestal 1 tot 2 minuten; giet ze af en voeg ze daarna toe aan je bouillon. Een gerecht dat voor iedereen te maken is!

Hoe vervang je ramennoedels?
Kun je geen gedroogde ramennoedels vinden? Geen probleem. Je kunt heel goed somennoedels, een andere Japanse variëteit, of rijstnoedels gebruiken. Vind je niets van dit alles in de kast, dan kunnen Italiaanse vermicelli de traditionele ramennoedels ook prima vervangen.
Hoe maak je ramen thuis?
Dit artikel is niet bedoeld om je van A tot Z te leren ramen maken zoals (of beter dan) in het restaurant, maar vooral om je ermee kennis te laten maken. Dat geldt ook voor het onderstaande recept. De bouillon is eenvoudig en makkelijk te bereiden met zeer toegankelijke ingrediënten, maar is wel boordevol smaak.
Iedereen kan dit! Buikspek is vet, maar geeft de soep een heerlijke smaak, en het gekookte varkensvlees zelf dient als topping. Laat de soep afkoelen en schep het overtollige vet eraf.
Als je wilt, vervang dan het varkensvlees in dit recept door mijn chashu van varkensvlees, een traditionele topping voor ramen

Zoals hierboven vermeld, zijn er talloze smaakcombinaties voor bouillons. Experimenteer gerust met verschillende ingrediënten. Ik hoop dat je de stijl ramen vindt die je het lekkerst vindt !
Hoe kook je ingrediënten voor ramen
Hier vind je een algemeen schema met de kooktijd per ingrediënt om de gelatine er optimaal uit te onttrekken.


Ingrediënten
Gezouten varkensbuik
- 450 g varkensbuik heel, ongesneden
- 2 theelepels zout
Bouillon
- 1.5 liter water
- 30 g gember in plakjes
- 3 teentjes gepelde knoflook
- 1 bosje lente-ui
- 4 eetlepels lichte sojasaus
- 3 eetlepels sake
- 1 theelepel zout
- 1 eetlepel sesamolie
Noedels
- 4 nestjes gedroogde ramennoedels
Garnituur
- zachtgekookt ei, gehalveerd
- taugé, kort geblancheerd
- fijn gesneden lente-ui
Instructies
- Wrijf het varkensvlees in met zout en laat een nacht in de koelkast rusten.
- Doe het water, de gemberwortel, knoflook, lente-ui en het gezouten varkensvlees in een pan en breng op hoog vuur aan de kook.
- Schep schuim en eventuele onzuiverheden van het oppervlak. Dek af, zet het vuur laag en laat 1,5 tot 2 uur zachtjes sudderen.
- Laat de bouillon en het varkensvlees volledig in de pan afkoelen. Zeef en bewaar de bouillon en het varkensvlees apart.
- Laat de bouillon minstens een paar uur of een hele nacht in de koelkast afkoelen en verwijder daarna het gestolde vet. Bewaar ook het gekookte varkensvlees in de koelkast, zodat je het later gemakkelijk in plakken kunt snijden.
- Bereid de overige garnituren (zachtgekookte eieren, kort geblancheerde taugé, gesneden lente-ui) vooraf, voordat je aan de bouillon en de noedels begint. Zodra de noedels gaar zijn, moeten soep en garnituur er meteen bij; anders worden de noedels te zacht en heb je geen tijd meer om de garnituur te maken.
- Breng de bouillon aan de kook en voeg de sojasaus, de sake, het zout en de sesamolie toe. Laat op zeer laag vuur zachtjes sudderen tot de noedels klaar zijn.
- Kook de gedroogde noedels volgens de aanwijzingen op de verpakking. Giet vlak voordat de noedels gaar zijn de bouillon in serveerkommen.
- Giet de noedels af en verdeel ze meteen over de serveerkommen.
- Garneer met zachtgekookt ei, taugé, lente-ui en plakjes varkensvlees.
Notities
Laat eventueel zachtgekookte eieren trekken in een sojasausmarinade om ajitama te maken.