Wat is teriyakisaus?
Teriyakisaus is een dikke, zoet-zoute saus die wordt gebruikt in de Japanse keuken.
De saus dankt haar naam aan ’teriyaki’, een bereidingswijze waarbij vlees of groenten in deze saus worden gegaard. Ze geeft gerechten een licht zoetzure, glanzende toets, wat aansluit bij de letterlijke betekenis van het woord: ‘glanzend glazuur’.
Oorspronkelijk werd de saus gebruikt als glazuur voor verschillende soorten vlees.
Herkomst van teriyakisaus
Wat de saus betreft: het waren inderdaad Japanners die als eersten teriyakisaus maakten, maar niet per se in Japan.
Veel Japanners emigreerden in de jaren zestig naar Hawaï en namen hun culinaire tradities mee. Door vers ananassap te mengen met bruine suiker en sojasaus maakten ze de allereerste teriyakisaus!
Sindsdien is het gebruik van teriyakisaus populairder en toegankelijker geworden. Vers ananassap wordt niet meer gebruikt; men kiest voor ingrediënten die voor het grote publiek makkelijker verkrijgbaar zijn.
Wat de bereidingswijze betreft zijn er al sporen uit de 17e eeuw in Japan. Toen marineerden de inwoners vis in een saus voordat ze hem grilden.
De belangrijkste ingrediënten van teriyakisaus
Tegenwoordig wordt teriyakisaus gemaakt op basis van vier hoofdbestanddelen: sojasaus, saké, suiker en gember. Voor kenners ligt het qua ingrediënten dicht bij de unagisaus.
Meestal wordt er maïzena aan toegevoegd om alles te binden. Uiteraard variëren recepten.
Je kunt de saké vervangen door mirin als je minder alcohol in het recept wilt. Suiker wordt soms ook vervangen door bruine suiker.
Hier vind je ook meer westerse varianten die honing en knoflook bevatten.
Hoe bewaar je teriyakisaus?
Maak je de teriyakisaus zelf, bewaar de saus dan maximaal een week in de koelkast, in een luchtdichte verpakking.
Voor teriyakisaus uit de winkel kun je rekenen op een houdbaarheid tot een jaar; bewaar ook die in de koelkast. Daarna kan de smaak achteruitgaan.
Hoe gebruik je teriyakisaus?
Teriyakisaus is in de eerste plaats een marinade. De saus past perfect bij kip, vis of vlees. Laat de stukken minstens een half uur marineren voordat je ze gaart.
Vegetariërs, wees gerust: teriyakisaus gaat ook heel goed samen met groenten, tofu en paddenstoelen.
De gemarineerde stukken kun je vervolgens op allerlei manieren bereiden: grill, oven, open vuur… Voor dikkere stukken vlees kun je teriyakisaus zelfs in een slowcooker gebruiken. Dat levert malse, smaakvolle stukken op!
Voor echte liefhebbers van de smaak kun je teriyakisaus ook gebruiken als dipsaus. Bijvoorbeeld om je temaki in te dopen.
Bij rundergehakt kun je de saus ook gebruiken als vervanger van barbecuesaus, omdat de basisingrediënten vergelijkbaar zijn.
De saus past ook heel goed bij noedels, een combinatie die in India erg populair is. Tot slot kun je teriyakisaus ook gebruiken als basis voor een vinaigrette bij een salade, vooral met kool: de perfecte combinatie!
Recept voor teriyakisaus
Ingrediënten
- 125 g lichte sojasaus
- 120 ml water
- 1 eetlepel maïzena
- 4 eetlepels mirin
Instructies
- Meng alle ingrediënten in een klein steelpannetje, breng aan de kook, zet het vuur lager en laat ongeveer 4 minuten zachtjes koken. Haal van het vuur en laat afkoelen.
- Bewaar tot een week in de koelkast.
