Wat is zwarte rijstazijn ?
Zwarte rijstazijn is een veelgebruikte smaakmaker in de Aziatische keuken, en dan vooral in de Chinese keuken.
Samen met rode rijstazijn en de witte rijstazijn vormt hij de drie hoofdvarianten van rijstazijn. Dankzij zijn diepe zwarte kleur heeft zwarte rijstazijn een complexe smaak, een milde zuurheid en een lichtzoete toets.
Het productieproces lijkt enigszins op dat van balsamicoazijn, maar de basisingrediënten verschillen.
Oorsprong van zwarte rijstazijn ?
Zwarte rijstazijn verscheen, net als veel andere graanazijnen, voor het eerst in China. Het procedé verspreidde zich echter snel over heel Azië. Daarvoor wordt kleefzwarte rijst eerst met gist vergist tot rijstalcohol.
Daarna zet een bacterie deze alcohol om in azijnzuur, het hoofdbestanddeel van rijstazijn.
De receptuur wijzigde per land naarmate het product zich over Azië verspreidde.
Zo gebruiken Korea en Japan bruine rijst om een zwarte rijstazijn te maken die sterk lijkt op de variant die in China wordt geproduceerd.
In Taiwan daarentegen worden er veel groenten aan de rijst toegevoegd, die langdurig meekoken in de bouillon. Het resultaat is een azijn die sterk doet denken aan Worcestersaus.
Hoe gebruik je zwarte rijstazijn ?
Je kunt zwarte rijstazijn in allerlei gerechten uit de Chinese keuken toepassen. Het is een fantastisch condiment bij dim-sum, noedels, gestoofd vlees en vis, maar ook bij koude voorgerechten.
Hij wordt ook gebruikt om een heerlijke pittige olie te maken waarmee je noedels op smaak brengt.
Zoals elke azijn brengt hij zuur in je gerechten, en hij past dus ook heel goed bij diverse salades.
Vergeleken met witte rijstazijn is zwarte azijn veel aromatischer. Hij voegt meer nuance toe dan alleen het zuurtje om vet “te breken” dat elke azijn biedt.
Zwarte rijstazijn vervangen
Heb je in de winkel geen zwarte rijstazijn kunnen vinden? Geen probleem, je kunt hem prima vervangen in je recept.
Het alternatief hangt af van het effect dat je zoekt. Wil je vooral zuur toevoegen, gebruik dan zijn verwanten: de witte en rode rijstazijn, die makkelijker verkrijgbaar zijn.
Zoek je juist de zoetere en aromatische tonen die zwarte rijstazijn normaal biedt, vervang hem dan door balsamicoazijn.
Let wel! Balsamico is veel milder; gebruik er dus minder van, eventueel aangelengd met wat water.
Andere mogelijkheden zijn moutazijn of appelciderazijn (beide in gelijke hoeveelheid), rode wijnazijn (gebruik de helft) of zelfs appelsap (drie eetlepels voor een eetlepel zwarte rijstazijn).
Zwarte rijstazijn bewaren
Voor een optimale bewaring kun je zwarte rijstazijn het best op een koele, droge en donkere plaats zetten, bijvoorbeeld in een kast bij je andere azijnen.
Meestal volstaat kamertemperatuur voor dit condiment, maar sommige producenten adviseren om hem na opening in de koelkast te zetten.
Zwarte rijstazijn kan vaak nog jaren na de datum op de verpakking veilig worden geconsumeerd.
Omdat hij minder zuur is dan andere azijnen, verliest hij sneller smaak. Wil je de smaak langer dan vijf jaar behouden, bewaar hem dan liever in de koelkast. Een kleurverandering wijst meestal op bederf; gooi hem in dat geval weg.