Tamari (of tamari shoyu) is een Japanse saus op basis van gefermenteerde sojabonen. Hij heeft een dikkere consistentie en een meer uitgebalanceerde smaak dan Chinese sojasaus, wat hem tot een uitstekende dip maakt. Daarnaast is hij veganistisch en glutenvrij. Gebruik tamari rechtstreeks uit de fles om zout, umami en extra voedingsstoffen aan je gerechten toe te voegen.
Wat is tamarisaus?
Je denkt misschien dat sojasaus slechts één condiment is, maar er bestaan tientallen verschillende sojasauzen in heel Azië, elk met licht afwijkende smaken, kleuren en texturen.
Tamari is er een van en heeft zijn eigen, kenmerkende smaak, vooral omdat het anders wordt gemaakt dan de meeste andere sojasauzen. Tamari wordt geperst uit de vloeistof die vrijkomt uit misopasta (gefermenteerde sojabonenpasta) tijdens het rijpen. Sojasaus daarentegen is een gefermenteerd mengsel van soja, tarwe en andere granen. Tamari is vaak iets duurder dan sojasaus.
Het verschil tussen sojasaus en tamarisaus
Terwijl de vele soorten sojasaus in heel Azië worden gebruikt, is tamari specifiek Japans. Het grootste verschil tussen tamari en andere sojasauzen is echter dat tamari doorgaans zonder tarwe wordt gemaakt, terwijl sojasaus meestal tarwe bevat (tot wel 50 % van de totale inhoud).
Tamari bevat ook minder ingrediënten dan sojasaus en bestaat alleen uit water, soja en zout. De ingrediëntenlijst op een typische fles sojasaus vermeldt meestal tarwe en een conserveermiddel zoals natriumbenzoaat. Dit verschil in ingrediënten geeft tamari een rijkere smaak, een dikkere textuur en een donkerdere tint dan traditionele Chinese sojasaus.
Je kunt tamari vervangen door sojasaus en omgekeerd, maar in beide gevallen zullen de smaken net iets anders zijn.
Hoe gebruik je tamarisaus?
Dankzij zijn textuur en uitgebalanceerde smaak is tamari ideaal als dipsaus. Tamari is zelfs een betere dip voor sushi dan sojasaus omdat hij de vis niet overspoelt met een zoute smaak.
Je kunt tamari ook toevoegen aan soepen, stoofschotels, marinades, roerbakgerechten en andere Aziatische sauzen, of hem rechtstreeks uit de fles gebruiken als condiment voor noedels, dumplings, vis (vooral rauw, zoals sashimi) en tofu.
Gebruik het bijvoorbeeld in mijn yakitorisaus of in de marinade voor teriyakikipspiesjes.
Tamarisaus (met een beetje suiker) is ook een populaire smaakmaker voor geroosterde noten, vooral amandelen.
Hoe smaakt tamarisaus?
Tamarisaus smaakt als een minder zoute en meer genuanceerde sojasaus dankzij het 100 % sojagehalte. De tarwe in traditionele sojasaus kan een scherpe, bijna azijnachtige toets geven die in tamari ontbreekt.
Daarentegen zit hij boordevol umami, de rijke, hartige “smakelijke” smaak die aanwezig is in rundvlees, gebakken paddenstoelen, tomatenpuree, gerijpte kazen en gedroogde vis, en die kan worden gebruikt om een “vleessmaak” toe te voegen aan vegetarische en veganistische gerechten.
Waar kun je tamarisaus kopen?
Nu de Aziatische keuken de laatste jaren enorm populair is geworden, is het veel eenvoudiger om allerhande Aziatische ingrediënten te vinden, waaronder tamarisaus.
Je zou tamari moeten kunnen vinden in glazen flessen (of in grote plastic kannen voor bulkverbruik) in het Aziatische/internationale schap van een goed gesorteerde supermarkt, naast de sojasaus. Als je supermarkt het niet heeft, ga dan naar een Aziatische, internationale of natuurvoedingswinkel, of bestel het online bij Amazon.
Bijna alle soorten tamari die in Europa worden verkocht zijn glutenvrij, al kunnen ze nog steeds sporen van tarwe bevatten. De tamari die je vindt is waarschijnlijk gelabeld als glutenvrij en dus veilig voor iedereen die een glutenvrij dieet volgt.
De gewone tamari van het merk Kikkoman is echter niet glutenvrij.
Hoe bewaar je tamarisaus?
Bewaar tamarisaus in de originele fles op een koele, droge en donkere plek, zoals een keukenkastje. Hij hoeft niet in de koelkast te worden bewaard, maar hij verliest ook geen smaak als je hem daar wel bewaart. Geopende flessen tamari zijn onbeperkt houdbaar, mits goed afgesloten.
